Alles stukken over de Windturbines De Lutte en rol provincie

Brief met vragen aan provincie, ProWind en Natuur en Milieu
Provincie Overijssel (I.Wolters)
Prowind (R. Koster)
Natuur en Milieu (L. Broere)

Losser, 13 december 2022  lth/hs

Betreft: Informatiebijeenkomst windproject De Lutte 8 december a.s.


Mijne Dames, Heren,

Ten aanzien van de informatiebijeenkomst windproject De Lutte op 8 december hebben we een aantal vragen in kleine setting kunnen stellen, maar willen we hierbij de nog openstaande of deels openstaande vragen alsnog schriftelijk indienen.
Wij sturen deze vragen zowel naar de provincie Overijssel, als naar ProwWind als naar Natuur en Milieu.

50% lokaal eigendom
Het streven is 50% lokaal eigendom. We hebben die vraag tijdens de bijeenkomst de 8ste december gesteld en het antwoord van Thijs de Bree was dat die 50% lokaal eigendom een harde eis was. Wordt hieraan niet tegemoet gekomen, dan gaat het project NIET door liet hij ons weten. Vraag: Graag een bevestiging hiervan plus tevens antwoord op de vraag waarvan 50% (totale investering, vreemd vermogen, eigen vermogen?).

Lusten naast lasten
Wat deelname in lokaal eigendom betreft zal niet iedereen mee kunnen of willen doen.
Vraag: Hoe kan geregeld worden dat alle inwoners voordeel hebben van dit windproject?
 
Participatie
Uit het Provinciaal Programma Energiestrategie (PPE).
Wij citeren: Projectparticipatie is ook relevant vanwege onze rol als bevoegd gezag bij windprojecten. Als de Omgevingswet in werking treedt, zijn wij verantwoordelijk voor de invulling van participatie (bij optreden als bevoegd gezag).
De wettelijke minimale eisen voor projectparticipatie (conform Artikel 5.3 Omgevingsbesluit) zijn: - Wie worden betrokken? - Waarover worden zij betrokken? - Wanneer worden zij betrokken? - Wat is de rol van het bevoegd gezag en de initiatiefnemer bij het betrekken van deze partijen? - Waar is aanvullende informatie beschikbaar? Aanvullend op de afspraken in de RES willen we bij projectparticipatie in ieder geval het volgende terugzien bij grootschalige windprojecten ook als wij onze bevoegdheid overdragen aan gemeenten:
- Optimale participatie van de omgeving.
De initiatiefnemer stelt hiertoe een participatieplan op en heeft een inspanningsverplichting. Daarbij dient in ieder geval antwoord te worden gegeven aan de wettelijke vereisten zoals hierboven; - Als onderdeel van projectparticipatie willen wij (bij voorkeur) dat er een omgevingsadviesraad (OAR) wordt ingesteld waarin alle belanghebbende partijen deelnemen.


Vraag: Wordt die OAR als harde voorwaarde gesteld?

De resultaten van het participatieproces worden opgenomen in een omgevingsovereenkomst. Waar nodig werken we nadere kaders voor toepassing van de OAR uit; - Voorafgaand aan de beoordeling (vergunningverlening) is inzicht nodig in de punten waarover wel/niet overeenstemming bereikt is met de omgeving en wat de argumenten hiertoe zijn(omgevingsovereenkomst). De mate van participatie en de resultaten hiervan wegen we mee in de vergunningverlening.
Einde citaat.
Vraag: Houdt de provincie hier aan vast? Dus als de initiatiefnemer hier niet of maar deels aan voldoet, hoe weegt u dit dan mee? Wanneer vindt u participatie voldoende en wanneer niet?
Vraag: Is een draagvlakonderzoek een van de instrumenten die gebruikt gaat worden?

Participatieplan i.r.t. MER
Hierin ook als onderdeel opgenomen de noodzakelijke milieueffectrapportage (MER) waarin de milieueffecten van het project worden onderzocht. Deze vraag hebben wij tijdens de bijeenkomst ook gesteld, maar helemaal duidelijk is dat nog niet geworden.
Vraag: Hoe ziet het tijdpad wat de MER betreft er uit? Wanneer wordt hiermee begonnen. Wie laat de MER opstellen, de provincie of ProWind? En wie gaat die MER dan uitvoeren? Wordt bij deze MER van maatwerk uitgegaan of van standaarden?

Lopende onderzoeken/recente ontwikkelingen / diversen
Vraag: Er lopen nog onderzoeken. Worden de resultaten hiervan, bijvoorbeeld ten aanzien van afstandsnormen, gezondheidsrisico’s, ecologisch onderzoek eerst afgewacht? En voor zover die er zijn, wat waren de resultaten.
Vraag: Is het bij de provincie en Natuur en Milieu bekend dat bij sloop van windmolens de betonnen poer weliswaar tot 2/3 meter onder het maaiveld weggehaald wordt, maar de rest ( de palen zitten tot 15-20 meter diepte ) in de grond blijft zitten en vinden zij dit niet een onacceptabele ingreep op natuur en milieu?
Vraag: De Raad van State heeft de bouwvrijstelling van tafel geveegd (Porthos project). Dat zal dus ook gevolgen hebben voor dit windproject. Hoe anticipeert u hier op?
Vraag: Is het radarverstoringsonderzoek inmiddels afgerond en wat is het resultaat?

Tot zover ons verzoek en vragen.

In afwachting van uw antwoord, tekenen wij met vriendelijke groeten,

Fractie Burgerforum,
Harold Sligman, fractievoorzitter

Opsteller brief: Lies ter Haar




Brief aan Follow the Money

Op onderstaande brief hebben we de ontvangstbevestiging inmiddels binnen met de opmerking dat het naar een van de onderzoekers is gemaild. Overigens is nog de vraag of het in behandeling genomen wordt, omdat Follow the Money heel veel onderzoeksverzoeken krijgt. Maar ook hier #nietsdoenisgeenoptie.

Redactie Follow The Money
Losser, 27 november 2022
Betreft: uw artikel over “zeewind in overvloed, toch wil de lobby honderden extra molens op land”.

Geachte Redactie,

Met belangstelling hebben wij uw artikel gelezen over windmolens op zee en de lobby voor windmolens op land.
In onze gemeente, Losser, is dat ook het geval. In wat voorheen het Nationaal Landschap was, zijn die grenzen vervolgens na lobby vanuit het vorige college opgerekt en heeft de provincie inmiddels een intentieovereenkomst met ProWind gesloten.

Zie onderstaand een deel uit de kennisgeving van de Provincie:
“Provincie Overijssel start de ontwikkeling van 4 windturbines in de Lutte Op 27 september 2022 hebben Gedeputeerde Staten besloten om medewerking te verlenen aan het windproject De Lutte. Wij vertellen u graag meer over wat dit betekent voor u. Wat gaat er gebeuren? De provincie start de ontwikkeling van 4 windturbines in de buurt van de grensovergang de Poppe in de Lutte. Aan de andere kant van de Nederlands-Duitse grens komen ook 2 nieuwe windturbines en worden 3 bestaande windturbines vervangen. Deze windturbines aan de Duitse kant van de grens maken geen onderdeel uit van deze procedure en doorlopen aparte procedures in Duitsland. Deze kennisgeving gaat over de ontwikkeling van de 4 windturbines aan de Nederlandse kant van de grens. Informatiebijeenkomst Windproject op 8 december Dit project heeft invloed op uw directe leefomgeving en we begrijpen dat dit vragen bij u oproept. Tegelijkertijd biedt het project ook kansen. Daarom gaan we graag met u in gesprek. We organiseren een informatiebijeenkomst op 8 december vanaf 20.30 uur in de Vereeniging in De Lutte. Tijdens deze avond bespreken we graag het verloop van het project. Hoe kunnen we u het beste betrekken bij dit project en op de hoogte houden? Hoe zorgen we voor minimaal 50% lokaal eigendom? Hier kunnen we uw input goed bij gebruiken.” Einde citaat.

Onze lokale partij Burgerforum was en is tégen windmolens in ons kwetsbare landschap, maar we moesten helaas tijdens onze coalitieonderhandelingen constateren dat we dit initiatief van de provincie niet meer tegen konden houden.

Burgerforum verzet zich al jaren tegen de plaatsing van windmolens in onze gemeente. Wij zijn met u van mening -zoals ook te lezen is in het rapport van de Rijksadviseurs “Via Parijs”- dat windmolens op grote delen van ons land -en dan vooral in ons gebied- niet alleen onnodig zijn, maar ook “landschapspijn” veroorzaken en het projectontwikkelaars niet gaat om duurzaamheid, maar om financieel gewin.

Daarom is Burgerforum ook blij met uw publicatie hierover. Weggezet te worden als een partij die niets op heeft met duurzaamheid omdat je tegen windmolens op land bent, is een frame waartegen wij ons blijven verzetten. Onze strijd vergelijken wij wel eens met de strijd die Asterix en Obelix tegen de Romeinen voerden in hun gelijknamige stripboekenreeks. Een kleine lokale partij in een kleine gemeente in het Oosten van ons land vechtend tegen de plaatsing van windmolens. Maar we hebben nog wel dat toverdrankje nodig.

Onze acties tot dusverre in onze strijd tegen de windmolens:

- Alle bijeenkomsten bijgewoond voorafgaand en tijdens het opstellen van de RES 1.0 (Regionale Energie Strategie Twente).
- Daar telkens onze bezwaren geuit (zowel mondeling als schriftelijk), zowel qua plaatsing als qua participatie. Want in onze ogen heeft het juist ontbroken aan een goede participatie en werden zowel raadsleden (die de RES 1.0 moesten vaststellen) als inwoners voor een voldongen feit geplaatst. Er was slechts de keuze tussen zon en wind, waarbij de verhouding zon : wind -tegen de zin van velen, maar vanwege het feit dat dit minder maatschappelijke kosten zou betekenen, ook nog eens gewijzigd werd van 60 : 40 zon : wind, naar 40 : 60, dus nog meer windmolens!
- We hebben tégen de RES 1.0 gestemd.
- We hebben bij alle vergaderingen in onze gemeente telkens weer onder de aandacht gebracht dat windmolens niet thuis horen in ons kwetsbare landschap, simpelweg vanwege de “landschapspijn”, maar ook vanwege het feit dat ze hier te weinig rendement opleveren.
- We hebben gereageerd op de enquête die onder de inwoners is gehouden en die we te gestuurd vonden.
- We hebben de live-streams gevolgd over dit onderwerp.
- We hebben naar aanleiding van de PPE (provinciaal programma energiestrategie) een zienswijze ingediend.
- We hebben naar aanleiding van de informatiebijeenkomst windproject De Lutte, de provincie, gemeente, Natuur- en Milieu en in cc ProWind aangeschreven en vooraf al vragen ingediend (bijlage brief).
Nu we aan de vooravond staan van plaatsing van 4 windmolens met een hoogte van ca. 250 meter hoog op ons grondgebied en 2 nieuwe plus vervanging van 3 bestaande windmolens op Duits grondgebied pal aan de grens, zijn wij benieuwd naar ervaringen / onderzoek over windmolens in het algemeen, naar ervaringen over de werkwijze en organisatiestructuur van ProWind B.V en naar mogelijkheden om dit windproject alsnog tegen te houden.
Bovendien vragen wij ons af of de vastgestelde RES 1.0 -dat bestempeld werd als koersdocument- nu gebruikt mag worden als onderliggend document voor plaatsing van deze windmolens.
Indertijd hebben wij ook contact gehad met ProWind (bijlage verslag van de bijeenkomst 25.8.21 met aanvullende vragen) en vragen wij ons af of dit überhaupt wel een voordeel voor onze inwoners zal gaan opbrengen. De 50% lokaal eigendom is in onze ogen weinig realistisch. Daarnaast wordt ons niet duidelijk hoe die 50% lokaal eigendom gestalte kan krijgen / uitgewerkt gaat worden. Want 50% waarvan? En daarbij denken wij aan de investeringen en de verhouding van Vreemd Vermogen, Eigen Vermogen en externe deelnemingen. En wat ís c.q. kán dan in concreto het voordeel voor onze inwoners überhaupt zijn? Is hier onderzoek naar gedaan en waar is een mogelijke uitwerking te vinden?

Al met al vragen waar wellicht nader onderzoek naar gedaan kan worden of waar u iets voor ons zou kunnen betekenen wat informatievoorziening betreft.
Mocht u met ons in gesprek willen dan kan dat natuurlijk ook!! Dat mag ook via Teams als dat voor u praktischer is.

Met vriendelijke groeten,

Fractie Burgerforum Losser
Lies ter Haar, portefeuillehouder Energietransitie en grootschalige opwekking
Mede namens Harold Sligman, fractievoorzitter



Bijlagen: Onze zienswijze PPE
Brief aan Provincie, Natuur en Milieu en Gemeente
Verslag gesprek Prowind
Note: Prowind BV is een bedrijf dat in handen is van een buitenlandse entiteit. De tophoudster in het buitenland van Prowind BV is: Busmann Umwelt GmbH, gevestigd in 49076 Osnabrück in Bondsrepubliek Duitsland.

Reactie op motie om een windbeleid vast te stellen (CDA - VVD)
Burgerforum reactie motie windbeleid CDA en VVD  

Wij begrijpen niet waarom deze motie voor het opstellen van een windbeleid is ingediend.
Er staat heel duidelijk in het coalitieakkoord dat wij geen windbeleid gaan vaststellen, simpelweg omdat we hier te verschillend over denken als coalitiepartners.  En wij houden ons aan onze afspraken. Maar ik denk ook een motie om het eigen slechte geweten af te kopen.

VVD gaf aan dat met een windbeleid de kans het kleinst is op de komst van windmolens. Hoezo de kans op….
Want waarom komen die windmolens er nu in De Lutte:

• Omdat de indiener(s) (CDA en VVD) dit zelf afgesproken hebben in het coalitieakkoord 2018-2022.

• Omdat zelfs druk gelobbyd is bij de provincie om het op deze locatie mogelijk te maken Iets waar de provincie eerst tegen was, maar overstag is gegaan….in de periode dat CDA en VVD zélf in het college en coalitie zaten.

• Omdat CDA en VVD ja hebben gezegd tegen de RES, iets waar de provincie nu op terugvalt en daar hebben wij herhaaldelijk voor gewaarschuwd…. Een JA voor de RES was ook een ja voor windmolens.

En ten aanzien van het windbeleid:

• Het vorige college heeft al het concept windbeleid voorbereid en vastgesteld. Een concept windbeleid waar windmolens mogelijk worden gemaakt op de locatie bij De Lutte. BF heeft er bij de behandeling van de begroting in 2021 al voor gewaarschuwd dat de provincie dáármee het instrument in handen krijgt om het mogelijk te maken ook binnen het Nationaal Landschap windmolens te realiseren. De tekening maakte ook heel duidelijk waar!

• Het windbeleid had er al lang kunnen zijn als ze dat zo belangrijk vinden. Dat hadden ze zelf in handen.

• En CDA en VVD waren er bij, keken er naar en …..deden vervolgens niets. Dus dat men straks in De Lutte tegen méér dan torenhoge windmolens aankijkt hebben ze toch vooral aan zichzelf te danken.

En dan inhoudelijk.

• Er hoeft geen windbeleid te komen om zo tot een RES-bod te komen en daarmee tot concrete windprojecten te komen. Die fase is al lang voorbij. De provincie heeft al ingegrepen. Dat windproject komt er….. in De Lutte bij de Poppe, dankzij de vorige coalitie. Anders hadden we het preferendum kunnen houden. Dat is pas echte participatie.

• Dan gaat het CDA er compleet aan voorbij dat ook de provincie zich moet houden aan een MER, aan 50% eigendom (al kun je hier bij alle grote projecten -denk aan het zonnepark- vraagtekens bij zetten hoe realistisch dit is) en zeker aan participatie. En uiteraard moet men zich houden aan de resultaten van de verschillende onderzoeken op gebied van gezondheid, afstandsnormen en flora- en faunaonderzoek. Dat is niet anders dan dat wij dat zelf zouden moeten doen. En waarom dit probleem voor de provincie oplossen? Burgerforum wil immers die windmolens niet.

• En wat participatie betreft staat overigens ook in het Provinciaal Programma Energiestrategie heel duidelijk wat daarvoor verwacht wordt en dat gaat heel ver.

• En tot slot vragen we ons af CDA en VVD dan zelf aan stappen hebben ondernomen, bijvoorbeeld richting provincie wat de PPE betreft en n.a.v. de aangekondigde informatiebijeenkomsten over het windproject??

Op die vraag kwam geen antwoord, dus is er door CDA en VVD blijkbaar geen enkele actie ondernomen.
Acties BF / Wat heeft BF gedaan:
-Zienswijze ingediend op het provinciaal programma energiestrategie
-Brief aan provincie, natuur&milieu, gemeente en in cc ProWind over de informatie-bijeenkomsten windproject met daarin ook diverse vragen.
-MER bijeenkomst van de provincie bijgewoond
-Met ProWind een gesprek gehad.

En tot slot: En hoe zit het eigenlijk met die landelijke en provinciale lijntjes waar men bij het verkiezingsdebat zo prat op ging. Óf ze werken niet, óf ze werken wél, met dít als resultaat. Van beide worden we niet vrolijk.


Kortom: Deze motie is een rookgordijn om de eigen verantwoordelijkheid t.a.v. dit windproject af te schuiven op ons. Maar die vlieger gaat niet op. Burgerforum laat zich de  zwarte piet niet in de schoenen schuiven, die geven we terug waar die thuishoort.


Toelichting: Tekst Provinciaal Programma Energiestrategie

Projectparticipatie is ook relevant vanwege onze rol als bevoegd gezag bij windprojecten. Als de Omgevingswet in werking treedt, zijn wij verantwoordelijk voor de invulling van participatie (bij optreden als bevoegd gezag). De wettelijke minimale eisen voor projectparticipatie (conform Artikel 5.3 Omgevingsbesluit) zijn: - Wie worden betrokken? - Waarover worden zij betrokken? - Wanneer worden zij betrokken? - Wat is de rol van het bevoegd gezag en de initiatiefnemer bij het betrekken van deze partijen? - Waar is aanvullende informatie beschikbaar?
Aanvullend op de afspraken in de RES willen we bij projectparticipatie in ieder geval het volgende terugzien bij grootschalige windprojecten ook als wij onze bevoegdheid overdragen aan gemeenten:
- Optimale participatie van de omgeving.
De initiatiefnemer stelt hiertoe een participatieplan op en heeft een inspanningsverplichting. Daarbij dient in ieder geval antwoord te worden gegeven aan de wettelijke vereisten zoals hierboven; - Als onderdeel van projectparticipatie willen wij (bij voorkeur) dat er een omgevingsadviesraad (OAR) wordt ingesteld waarin alle belanghebbende partijen deelnemen.
De resultaten van het participatieproces worden opgenomen in een omgevingsovereenkomst. Waar nodig werken we nadere kaders voor toepassing van de OAR uit; - Voorafgaand aan de beoordeling (vergunningverlening) is inzicht nodig in de punten waarover wel/niet overeenstemming bereikt is met de omgeving en wat de argumenten hiertoe zijn(omgevingsovereenkomst). De mate van participatie en de resultaten hiervan wegen we mee in de vergunningverlening




brief aan de provincie over de voorlichtingsavond windproject De Lutte

raadsinfo bijeenkomst windmolens De Lutte
brief provincie aan omwonenden
kennisgevingsbrief provincie bijeenkomst windmolens

Onderstaand onze reactie op de brief over windbeleid
Aan:
Thom Weterings, voorzitter Stichting Behoud Twents Landschap
Gerald Notkamp, namens Aanwonenden Zandhuizerweg De Lutte
André Bijkerk namens de Landgoedeigenaren Lutterzand e.o.
Jan Nijhuis, namens de Stichting Douane Expediteursgebouw Oldenzaal Autoweg en de Stichting Een brug te weinig
Leo van der Stelt namens de Stichting Leven met de Aarde
Ton van Dokkum namens ATT-consultancy

Kenmerk: lth/hs  26 oktober 2022
Mijne Heren,
Wij hebben uw brief en uw conclusies BTL m.b.t. WOO-onderzoek windturbines ontvangen.
Allereerst distantiëren wij ons van de toonzetting in de brief en het op de persoon spelen. De wethouder heeft zich gehouden aan wat er letterlijk in het coalitieakkoord van CDA, D66 en VVD stond, nl en wij citeren: “We zetten in op één á twee grotere zonneparken, biogas en één windpark (6/7 windmolen). Dit laatste bij voorkeur in de grensstreek en in een Euregionale samenwerking. Windmolens zijn op dit moment binnen de gemeente Losser vanwege provinciaal beleid in het kader van het nationaal landschap niet mogelijk. Wij gaan daarover in gesprek met de provincie.  … “ einde citaat. 
Daarmee voert hij namens het voltallige college het coalitieakkoord uit. Naast D66, die altijd heeft aangegeven voor windmolens te zijn, hebben ook CDA en VVD hier hun handtekening onder staan en hadden kunnen ingrijpen, ook wat informatievoorziening betreft. Dat is niet gebeurd, dus blijkbaar vond men dat niet nodig. Dat informatie is verzwegen/achtergehouden is dan ook uw conclusie. 
Op onze website, in een advertentie en via artikelen op Facebook hebben wij ons verantwoord wat de uitkomst van de onderhandelingen betreft. We hebben in het akkoord vastgelegd dat we geen windbeleid gaan vaststellen en zullen ons daar aan houden. Onze standpunten t.a.v windturbines liggen te ver uiteen om tot een gedragen windbeleid te komen. Naast coalitiepartner(s) die voorstander zijn van windbeleid, zijn wij als Burgerforum fervent tegenstander en waren al tégen het concept windbeleid dat voorlag, omdat hier de mogelijkheid tot windturbines in vastgelegd wordt. 
Wij respecteren ons coalitieakkoord en zullen ons daaraan houden. Als partij Burgerforum blijven wij tegen windmolens en zullen wij  de stappen nemen die wij nodig achten. Zoals gebruikelijk zullen wij dat volledig transparant doen.
Met vriendelijke groeten,
Harold Sligman, fractievoorzitter

Onderstaand de link naar het artikel hierover met de inhoud van de brief

https://hallolosser.nl/blog/gemeente/inwoners-en-gemeenteraad-losser-niet-onjuist-ge-nformeerd-over-windmolens

Uit ons coalitieakkoord:
Deze coalitie ziet in inwonersbetrokkenheid de sleutel om grote vraagstukken, zoals de energietransitie, verder te brengen. We waren voornemens om een preferendum te organiseren over grootschalige opwek en windenergie. Tijdens de onderhandelingen hebben we moeten constateren dat op dit soort grote vraagstukken de gemeente niet de enige overheid is die keuzes maakt. Zo zijn er voor windenergie door de provincie en grondeigenaren al afspraken gemaakt, ligt er uit de vorige collegeperiode een concept windbeleid, hebben andere overheden verantwoordelijkheden en instrumenten en stuurt het Rijk op taakstellingen.
Het zou niet eerlijk zijn richting onze inwoners als we een preferendum organiseren en nu al weten dat het zo zou kunnen zijn dat keuzes hierin niet gerespecteerd kunnen worden



Correspondentie over plannen windmolens De Poppe
raadsinfo intrekken concept windbeleid
provincie over windproject De Popp
Brf gemeente aan provincie over windproject

conceptbrf aan indieners zienswijze
Geachte ,
 Naar aanleiding van de publicatie van het concept windbeleid van de gemeente Losser op 26-10-2020 heeft u een zienswijze ingediend. Met deze brief willen wij u informeren over de stand van zaken van de door u ingediende zienswijze.  (@@@@@@@) zienswijze.
 Volgend op de gemeenteraadsverkiezingen van dit jaar is op vrijdag 3 juni jl. het nieuwe coalitieakkoord ‘Groeien door Ambitie’ gepresenteerd waarin is uitgesproken om geen gemeentelijk windbeleid vast te stellen. Als college voeren wij deze opdracht uit. Dit betekent concreet dat wij ons concept-windbeleid hebben ingetrokken en dat de gemeente Losser geen aanvragen voor windmolen(s) in behandeling zal nemen. In voorkomende gevallen zullen wij initiatiefnemers doorverwijzen naar de provincie als bevoegd gezag voor windprojecten boven de 5 MW(megawatt).
 Het is daarbij goed om te vermelden dat de provincie in haar rol als bevoegd gezag ook gehouden is aan de uitgangspunten die in het Klimaatakkoord genoemd staan. Denk hierbij aan onder andere 50% lokaal eigenaarschap. 
 Daarnaast zien wij als gemeentelijke overheid een rol voor ons weggelegd om belanghebbenden uit onze gemeente - voor of tegen de plaatsing van windmolens - te helpen om te participeren in trajecten op initiatief van de provincie.
 Omdat het concept-windbeleid niet wordt vastgesteld betekent dit voor u dat uw zienwijze  niet verder in behandeling wordt genomen. Ondanks dat, willen wij u hartelijk danken voor het indienen van uw zienswijzen en de daarmee getoonde betrokkenheid bij het beleid van de gemeente Losser. 
 
Zienswijze plus stukken over MER e.d. (scroll daarvoor naar beneden)
Provinciaal Programma Energiestrategie PPE
Zienswijze Burgerforum op PPE Provincie

Gedeputeerde Staten van Overijssel
t.a.v. het secretariaat eenheid Ruimte en Bereikbaarheid
Postbus 10078
8000 GB Zwolle
postbus@overijssel.nl

ZIENSWIJZE op Ontwerp Provinciaal Programma Energietransitie (PPE)

Geachte DB leden,

Bij deze willen wij middels het indienen van een zienswijze reageren op het Ontwerp Provinciaal Programma Energietransitie.

Het Provinciaal Programma Energiestrategie (PPE) is een instrument van Gedeputeerde Staten om de provinciale ambities uit de Regionale Energiestrategie (RES) te realiseren. GS geeft in het programma aan
vooral in te zetten op windenergie, vanuit de constatering dat we de afgesproken ambitie van beide RES-regio’s voor 2030 in het huidige tempo en inzet niet halen.

Omdat de RES als uitgangspunt wordt genomen, allereerst een opmerking over het tot stand komen van de RES. Daarbij gaan wij niet alleen in op de inhoud, maar ook op de procedure en de rol die wij als raadsleden (i.c. van de gemeente Losser) in dit proces hebben gehad.
Daarna volgen wij in onze zienswijze puntsgewijs uw Ontwerp PPE.

Uitgangspunt RES
Een afvaardiging van Burgerforum heeft alle bijeenkomsten die georganiseerd zijn voor raadsleden bijgewoond en constructief meegedacht en inbreng gegeven. Wij hebben echter moeten constateren dat er weliswaar wel inbreng mogelijk was, maar wij hier weinig tot niets van terug hebben gezien in de RES 1.0.
Onze rol -zo werd ook gesteld—was meer het ophalen van informatie, onze inwoners informeren en de boodschap overbrengen die al in grote lijnen op papier stond.
Daarnaast werd ook de verhouding zon : wind tussentijds gewijzigd en omgewisseld naar 60 % wind op 40% zon en dan bij voorkeur geclusterd. Met als argument dat dit minder (maatschappelijke) kosten met zich mee zou brengen. Deze verhouding werd gebracht als streven / richting en zou zeker nog niet vast liggen. Dat kwam allemaal later nog.

De RES 1.0 werd ook gepresenteerd als strategisch koersdocument dat in de toekomst nog aangepast zou kunnen worden, afhankelijk van wat de komende jaren nog komt aan innovatieve ontwikkelingen of alternatieve vormen van groene energie.
Ook werd gesteld dat draagvlak leidend zou zijn.

Burgerforum kon gezien de inhoud en bijbehorende procesafspraken niet haar commitment uitspreken voor het definitieve voorstel van de RES 1.0. Een reden om tégen te stemmen was ook het ontbreken van burgerinbreng.

Wij zijn van  mening dat een op deze wijze tot stand gekomen RES 1.0 in feite niet als basis genomen kan en mag worden voor een PPE. Dat deze RES 1.0 nu als uitgangspunt genomen wordt en daarnaast nog extra op windenergie wordt ingezet, is in onze ogen de verkeerde weg om doelen te bereiken.

1. Extra inzet windenergie

De extra insteek op windenergie is gebaseerd op tijdsdruk om doelen te halen. Wij zijn van mening dat de energietransitie gebaat is bij zorgvuldige procedures en het uitgangspunt draagvlak niet losgelaten mag worden. Draagvlak zou leidend zijn is ons altijd voorgehouden.
In onze ogen zou de verkenning van het college van Rijksadviseurs “Via Parijs” leidend moeten zijn. Daarin wordt geadviseerd windmolens te plaatsen daar waar ze het meest rendement opleveren en de minste “landschapspijn” ontstaat. In ons waardevolle nationaal Landschap horen windmolens niet thuis.
Onduidelijk is ook nog welke argumenten ten grondslag hebben gelegen om De Lutte alsnog als locatie mogelijk te maken, terwijl dit in eerste instantie -in onze ogen terecht- door de provincie afgewezen werd als zoeklocatie. Wanneer is er sprake van een belemmering voor windmolens en wanneer niet? Welke criteria worden daarvoor gehanteerd.

1.3.2 Leefomgeving, ruimtelijke kwaliteit en gebiedsfonds
Gesteld wordt dat de impact op natuur, gezondheid en landschap zo klein mogelijk blijft.
Onderzoek naar effecten op de volksgezondheid lopen echter nog. Wij stellen voor met verdere stappen te wachten tot de resultaten hiervan bekend zijn.

Clustering van windmolens zal overigens altijd impact hebben op het landschap omdat het zal gaan om windmolens van ca. 250 meter (landschapspijn), waarbij de betonnen poeren ook na ontmanteling in de grond achterblijven (2-3 meter wordt onder het maaiveld verwijderd, de rest blijft zitten).

Onder. 1 – div.:  Draagvlak/Maatschappelijke betrokkenheid
Draagvlak zou essentieel zijn voor realisatie van grootschalige projecten. Nu wordt gesproken over maatschappelijke acceptatie. Dat is een breed en vaag begrip. Wanneer is nl. sprake van acceptatie en waaraan wordt dat gemeten?
Wat procesparticipatie betreft kan geconcludeerd worden dat inwoners hier geen rol in hebben gehad, in ieder geval niet van betekenis en al helemaal niet wat de zoeklocaties betreft voor zover die nu voorliggen.

3. pagina 15: Kaders voor participatie
In de PEE wordt duidelijk gemaakt welke rol voor de provincie bij de participatie is weggelegd.  

Aanvullend op de afspraken in de RES 1.0 wil de provincie bij projectparticipatie in ieder geval een aantal zaken terugzien als het gaat om grootschalige windprojecten.
De drie punten die onder 3.2. op pagina 15 genoemd worden ondersteunen we van harte. Een “inspanningsverplichting” is echter een vaag begrip. Wanneer heeft de projectontwikkelaar voldoende inspanning verricht om bewoners te laten participeren? Onze ervaring met het zonnepark in Overdinkel heeft geleerd dat dit in de praktijk weerbarstig kan zijn en het woord “inspanningsverplichting” heel verschillend kan worden geïnterpreteerd.
U geeft aan dat dit nog verder uitgewerkt zal worden en daarbij is het belangrijk de eisen die u aan participatie stelt zo concreet mogelijk te formuleren.

Deze zienswijze is zowel per mail als op schrift verstuurd.

Losser, 15 augustus

Fractie Burgerforum
Harold Sligman, fractievoorzitter
Opsteller zienswijze: Lies ter Haar

Verslag van MER provincie bijeenkomst
Provincie over MER
Provinciale MER informatiedag
MER deelsessie 1
Deelsessie 2
Deelsessie 3

Verslag 
Milieueffectrapportage helpt bij besluiten over de Overijsselse leefomgeving!

Op 7 september organiseerden de provincie Overijssel en de Commissie voor de milieueffectrapportage een kennismiddag over milieueffectrapportage en de Omgevingswet. Een mooie opkomst vanuit gemeenten, provincie, omgevingsdiensten en het waterschap.
Gedeputeerde Tijs de Bree opende de middag en ging met bestuurders in gesprek over het inzetten van het instrument milieueffectrapportage.
Harry Webers, plaatsvervangend voorzitter bij de Commissie m.e.r, interviewde een panel van Overijsselse overheden. In het panel werd de diversiteit van soorten milieueffectrapporten in Overijssel duidelijk.
Van gemeentelijke omgevingsvisies, omgevingsplannen, energievisie, provinciale inpassingsplannen tot dijkversterkingsprojecten.
Tijdens verschillende presentaties deelde de Commissie haar kennis, puttend uit 35 jaar praktijkervaring.
Grote belangstelling was er voor de deelsessie Omgevingsvisies en omgevingsplannen onder de Omgevingswet.

Enkele leerpunten en quotes:
 Milieueffectrapportage geeft inzicht in knelpunten, kansen en dilemma’s op milieu- /omgevingsgebied. Het helpt ontwikkelingen in samenhang te beoordelen en te zoeken naar slimme combinaties van oplossingen. Ook welke keuzes noodzakelijk zijn wordt zichtbaar.
 Milieueffectrapportage geeft objectieve en transparante informatie over de milieugevolgen van mogelijke oplossingen en keuzes, wat een goede basis geeft voor overleg met stakeholders.  Milieueffectrapportage ondersteunt participatie en draagvlakontwikkeling en vergroot de juridische houdbaarheid van besluiten.
 Milieueffectrapportage helpt vooral en heeft meerwaarde als het vanaf de start onderdeel uitmaakt van de planontwikkeling en belangrijke keuzes (bijvoorbeeld tussen mogelijke oplossingen) nog gemaakt moeten worden.
 De samenvatting van een milieueffectrapport vraagt extra aandacht omdat vooral dit onderdeel gelezen wordt door bestuurders en stakeholders. Initiatiefnemers kunnen zelf meer sturen op de inhoud van de samenvatting.
 Er is behoefte aan een heldere m.e.r.-handleiding voor bestuurders.
 ‘Beter een goede milieueffectrapportage vooraf dan 1000 vragen of een procedure bij de Raad van State achteraf’.
 ‘Betrek de Commissie m.e.r. vroegtijdig bij plannen en projecten om focus in het onderzoek aan te brengen. Wees niet bang om deze onafhankelijke instantie in te schakelen, maar maak juist gebruik van haar kennis en ervaring die zij heeft opgedaan bij meer dan 3500 milieueffectrapporten’.